آیا گردشگری ایجاد شغل می نماید؟ - مجله فوتبال دوستان

اما برگردیم به سوال اصلی که آیا توسعه توریستی منجر به افزایش اشتغال در کشور می گردد؟

طبق نظر کارشناسان صنعت نفت و پتروشیمی، یک مگاپروژه پتروشیمی با ظرفیت سالانه یک میلیون و 600هزارتن، درنهایت بین 2000 تا 2500 نفر را می تواند در محل پروژه و حداکثر 1000نفر را در دفتر مرکزی و بخش اداری به خدمت بگیرد. ساخت یک مجتمع پتروشیمی نیز در برترین حالت و بدون مسائل خاص، بین 3 تا 4 سال طول می کشد. البته قرار نیست در این مبحث به مقایسه سود و منافع مالی و ملیِ حاصل صنعت پتروشیمی و توریستی بپردازیم، هدف ما آنالیز و مقایسه نسبت این صنعت و توریستی با اشتغال زایی است.

اگر تنها مشاغل مستقیم با توریستی مانند رانندگی، راهنمایان توریستی، هتلداری و… را در نظر بگیریم، طبق گفته های کارشناسان اقتصاد به ازای هر 6 نفر توریست ورودی، یک شغل ایجاد می گردد.

کدام مشاغل؟

اگر تنها مشاغل مستقیم با توریستی مانند رانندگی، راهنمایان توریستی، هتلداری و… را در نظر بگیریم، طبق گفته های کارشناسان اقتصاد، به ازای هر 6 نفر توریست ورودی، یک شغل ایجاد می گردد. در زمینه توریستی داخلی نیز هر 25 نفر توریست داخلی یک شغل ایجاد می نماید.

روشن است که سرمایه گزاری در صنایع بالادستی احتیاج به منابعی غیر از منابع کوچک و شخصی دارد. به عنوان مثال شما نمی توانید یک قطعه زمین کوچک خریداری کنید و در آن یک پالایشگاه پتروشیمی کوچک راه بیندازید، صرف نظر از شدنی بودن یا نبودن این پروژه، اندازه هزینه کرد و بهره برداری از آن با شرایط امروز زودبازده نبوده و در مقیاس کوچک سود چندانی هم نخواهد داشت. در مقابل، صنایع سبک، مانند توریستی که طبق گفته کارشناسان مالی صنعت بدون دودکش نیز نامیده می گردد، به علت در دسترس بودن و همه گیرتر بودن نسبت به صنایع سنگین، زودتر به بهره برداری می رسند و در فرآیند ایجاد اشتغال سرعت بیشتری دارند. این در حالی است که فقط مشاغل مستقیم را در نظر گرفتیم؛ یعنی افرادی که به طور مستقیم در بخش توریستی کار می نمایند و با توریستان ارتباط مستقیم دارند.

مشاغل غیرمستقیم آن هایی هستند که صاحبانشان مستقیم با شخص توریست برخورد چهره به چره ندارند اما با واسطه از صنعت توریستی تاثیر می گیرند، مانند کارخانه های فراوری وسایل نقیله جمعی، شرکت های ساختمانی که در زمینه هتل سازی فعالیت می نمایند و غیره.

درباره ایران بیشتر بدانید:

گونه دیگری از مشاغل هستند که مشاغل القایی نامیده می شوند و بعد از مدتی، بر اثر ورود توریست ایجاد می شوند و توسعه پیدا می نمایند. این مشاغل بر اثر مصرف کالاها و اجناس و محصولات داخلی به وسیله توریستان به وجود می آیند. مثلا یک توریست وارد ایران می گردد و بالطبع باید غذا بخورد و به تبع آن، کارخانه های فراوری محصولات غذایی، دامداری ها و… رونق می گیرند.

از آن جا که برای ایجاد یک شغل در صنعت توریسم، در مقایسه با صنایع دیگر به سرمایه و زمان کمتری احتیاج است، بدیهی است که اشتغال حاصل از فعالیت های توریستی می تواند چه در کوتاه مدت و چه در بلند مدت، کمبود فراوری و کارخانه ها و صنایع سنگین را جبران کند. مزیت دیگر توریستی نسبت به صنایع دیگر این است که علاوه بر به خدمت گرفتن جمعیت تحصیلنموده و متخصص، بخش عمده ای از شاغلان این حوزه را افرادی تشکیل می دهند که به جز آموزش های ابتدایی و اختیاری حوزه توریستی، احتیاج به تحصیلات تخصصی ندارند. بنابراین در صورت فراهم شدن زیرساخت ها، توریستی می تواند بیش از باقی صنایع موجب بالا بردن سطح اشتغال در کشور گردد.

در ایران چیزی حدود 5میلیون دانشجو داریم که بعد از طی میانه 4سال تحصیل وارد بازار کار می شوند، طبق استانداردهای جهانی برای ایجاد اشتغال پایدار باید در کنار هر فرد تحصیل نموده، برای سه نفر که تحصیلات دانشگاهی ندارند نیز شغل ایجاد گردد. اگر این افراد جویای کار بدون تحصیلات دانشگاهی را کنار فارغ التحصیلات دانشگاه بگذاریم، چیزی حدود 20میلیون نفر می گردد. روشن است که با ظرفیت های فعلی حوزه اشتغال و اندازه سرمایه موجود برای اشتغال این تعداد جویای کار، تنها با تاکید روی صنایع سنگین، قادر به ایجاد شغل نیستیم و احتیاج به سرمایه خارجی داریم و توسعه توریستی از سهل الوصول ترین راه های دسترسی به این اندازه سرمایه است.

ظرفیت ها

با توجه به اینکه کشور ما از تمام ظرفیت های لازم و حتی بیشتر از ظرفیت توریستی برخوردار است، به نظر می رسد تنها با عزم و برنامه ریزی می توان به تمام دستاوردهای مالی توریستی دست پیدا کرد.

تنوع: ایران یک میلیون و 145هزار مترمربع مساحت دارد و بخش بزرگی از این مساحت در جهت شمالی جنوبی گسترده شده که همین باعث تنوع بالای اقلیم آب وهوایی و جغرافیایی شده است. در کنار شبه قاره هند و قاره آمریکا، ایران از معدود کشورهایی است که با یک مسافرات هوایی در آن می گردد از اسکی در قلل البرز و زاگرس به آب تنی و شنا در سواحل دریای عمان و خلیج فارس رسید. این تنوع اگرچه شنیدنش برای ما تکراری و عادی و حتی گاهی کلیشه ای شده، اما برای بسیاری از توریستان جهان شکفت انگیز و خارق العاده است.

تاریخ: به غیر از آن که تمدن ما یکی از کهن ترین تمدن های باستانی جهانست، چیزی حدود یک میلیون و 200هزار اثر تاریخی در ایران وجود دارد. یعنی تقریبا در هر 1200متر از خاک سرزمینمان یک اثر باستانی قرار گرفته است، که از میانشان تنها پیروز شده ایم تنها 31 اثر از این 1200 اثر را در میراث جهانی یونسکو ثبت کنیم و به جهان معرفی کنیم.

فرهنگ: به غیر از تنوع جغرافیایی و اقلیمی، تنوع فرهنگی قومیت ها و مذاهب در ایران بسیار بالاست. تنوع خرده فرهنگ های ترکمن، گیلک، مازنی، آذری، بلوچ، عرب، فارس و… به تنهایی یکی از فاکتورهای مجذوب کننده و تاثیرگذار در حوزه توریستی است. این در حالی است که همسایه جنوبی ما یعنی امارات متحده عربی با کمترین اندازه این تنوع و ظرفیت ها در زمره 4 کشور پیشرفته از لحاظ رونق توریسم قرار گرفته است.

طبیعت: از لحاظ جاذبه های طبیعی در میان 5 کشور اول جهان قرار داریم. به غیر ازا ین از لحاظ مناظری که به دست انسان ایجاد شده اند در میان 10 کشور برتر جهان قرار درایم.

این ظرفیت های بی نظیر نشان می دهند که نسبت به باقی صنایع، رشد توریستی در کشورمان آسان تر به نظر می رسد. با توجه به این که از ظرفیت های کافی و حتی بیشتر از کافی در این زمینه برخورداریم، تنها با تقویت بستر و زیرساخت ها، می توانیم در یک زمان بندی کوتاه به رشد چشمگیری برسیم. به عبارتی دیگر توریستی را می توان صنعتی برای همواره دانست و اگر زیرساخت های شامل راه، اقامتگاه، مراکز پذیرایی، رستوران ها و… را استانداردسازی کنیم، بخش بزرگی از مسیر توسعه مالی و ایجاد اشتغال در کشور را پیموده ایم.