علت کاهش قیمت سیمان چیست؟ - مجله فوتبال دوستان

به گزارش خبرنگاران، آنالیز آماری عرضه و معامله سیمان در بورس کالا نشان می دهد از زمان عرضه مستمر این محصول در بورس و در پی آن، راه اندازی معاملات گواهی سپرده سیمان برای مشتریان خرد، این صنعت علاوه بر رهایی از قیمت گذاری دستوری با کشف قیمت های واقعی، کاهش التهاب ها و تامین احتیاج مطلوب مصرف نمایندگان روبرو شده است؛ البته سال جاری دو موج قطعی برق و گاز واحدهای فراوریی را پشت سر گذاشتیم که در زمان قطعی برق به علت عدم عرضه کل سیمان در بورس با جهش قیمتی روبرو شدیم اما در زمان قطعی گاز با توجه به عرضه هفتگی سیمان در بورس کالا، چالش قیمتی به وجود نیامد. فرایند قیمت سیمان تیپ 2 به عنوان اصلی ترین محصول بازار به وضوح نشان می دهد که از زمان ابلاغیه وزارت صمت مبنی بر عرضه کل سیمان کشور در بورس کالا (شهریور سال جاری) قیمت این محصول با عرضه های مستمر در بورس کالا کاهش یافته و مصرف نمایندگان بزرگ و کوچک سراسر کشور توانسته اند از این راستا تامین احتیاج نمایند.

معاملات سیمان از 9 خرداد سال جاری وارد بازار فیزیکی در بورس کالا شد. از ابتدای خرداد تا خاتمه بهمن سال جاری حدود 30 میلیون تن انواع سیمان به ارزش 14.2 همت به فروخته شده است. عرضه برای انواع سیمان در بازه زمانی مزبور 37.5 میلیون تن و تقاضای آن 39.9 میلیون تن بود. معاملات سیمان تیپ 2 (فله ای و کیسه ای) بیش از 23.9 میلیون تن محصول به ارزش 11.1 همت بود که سهم آن در کل معاملات سیمان در بازار فیزیکی بورس کالا از نظر حجم 80 درصد و از نظر ارزش 78 درصد بود.

بعلاوه پس از عرضه سیمان در بورس کالا و ابلاغیه وزارت صمت مبنی بر ممنوعیت خرید و فروش سیمان خارج از بورس کالا (نهم شهریور سال جاری) معاملات اوراق گواهی سپرده سیمان هم از 9 آبان سال جاری شروع به کار کرد. معاملات اوراق گواهی سپرده سیمان از ابتدا تا خاتمه بهمن سال جاری 92.7 میلیون اوراق به ارزش 49.6 میلیارد تومان بوده است.

آمارها چه می گویند؟

آنالیز های آماری از فرایند قیمت ها نشان می دهد سیاست گذار به عمده اهداف خود رسیده و عرضه سیمان در بورس کالا توانسته، هم از التهابات بازار سیمان بکاهد و هم قیمت ها واقعی شده اند.

قیمت سیمان در فروردین و اردیبهشت سال جاری (قبل از ورود به بورس کالا) به طور میانه 428 تومان به ازای هر کیلو بود و قبل از ورود این محصول به بورس کالا، انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در طول سال به تناسب هزینه و بهای تمام شده محصول، کالا و خدمات فراوری شده بنگاه ها اقدام به اصلاح نرخ می کرد که البته در قالب سیاست گذاری دستوری به بنگاه ها ابلاغ می گردد.

با عرضه سیمان در بورس کالا، در گام نخست، بساط بخشنامه ها، ابلاغ قیمت ها و دستوری کردن نرخ ها برچیده شد. در گام دوم، نرخ ها خود را در مکانیزم عرضه و تقاضا کشف کردند به طوریکه قیمت سیمان پس از ورود به بورس کالا در خرداد با 10 تومان کاهش به 418 تومان (معادل 2 درصد) رسید. البته همزمان با ناپایداری شبکه برق، فراوری بنگاه ها با وقفه روبه رو شد و همین عرضه محصول را در فصل تقاضا با چالش روبرو کرد. تداوم محدودیت ها قیمت ها را با شیب تُندی روبرو و قیمت هر کیلو سیمان را در ماه های تیر به 452 تومان (افزایش 34 تومانی، معادل 8 درصد) و در مرداد به 515 تومان (افزایش 63 تومانی، معادل 14 درصد) در شرایط اوج گرما و ناپایداری شبکه برق متاثر از افزایش بی رویه مصرف خانگی و ماینرها رساند. در این زمان بود که دلالان پر شمار بازار سیمان به علت عدم شفافیت مطلوب در این بازار، هر روز قیمت را بالا بردند به طوریکه در بعضی منطقه ها کشور هر پاکت سیمان تیپ 2 در بازار از 100 هزار تومان هم فراتر رفت.

اما با کاهش گرمای هوا و در پی آن کاهش مصرف برق، شبکه برق به تدریج به شرایط پایدار رسید و همین موضوع با متعادل کردن شرایط عرضه و تقاضا در بازار، قیمت سیمان را دوباره در ماه های شهریور و مهر در راستا کاهشی قرار داد؛ در این زمان ابلاغیه وزارت صمت مبنی بر ممنوعیت مبادلات سیمان خارج از بورس کالا باعث شد به یکباره عرضه های سیمان در بورس کالا افزایش یابد و همین امر کافی بود تا پایداری و ثبات همراه با فرایند نزولی قیمت ها به بازار سیمان کشور برگردد. براساس آمار، قیمت هر کیلو سیمان در شهریور به 457 تومان (کاهش 58 تومانی معادل 11 درصد) و در مهر به 420 تومان (کاهش 37 تومانی معادل 8 درصد) رسید.

البته با ورود موج سرما و محدودیت های تازه واحدهای فراوریی این بار در تامین گاز، مسئله فراوری بنگاه ها دوباره با چالش روبه رو شد اما موضوع حائز اهمیت اینجاست که به علت ادامه عرضه های مستمر هفتگی سیمان در بورس کالا، بازار با چالش جدی روبرو نشد.

براین اساس قیمت سیمان در دو ماه متوالی آبان به 425 تومان (افزایش 5 تومانی، معادل 1.2 درصد) و در آذر به 442 تومان (افزایش 17 تومانی، معادل 4 درصد) رسید. با این وصف به علت شرایط نسبتا متعادل عرضه و تقاضا، قیمت ها چندان دستخوش تغییر قرار نگرفت.

کاهش سطح تقاضا در شرایط عرضه مستمر بنگاه ها، دوباره قیمت سیمان را در راستا نزولی قرار داد و هر کیلو سیمان از 442 تومان با شیب تندی به 397 تومان (کاهش 45 تومان، معادل 10 درصد) برگشت. البته قیمت سیمان در شرایط متعادلی دوباره به 411 تومان (افزایش 14 تومانی، معادل 3.5 درصد) برگشت.آنالیز قیمت سیمان در 11 ماه سال جاری (براساس نمودار زیر) نشان می دهد بازار، دو اوج قیمت داشته که هر دو اوج قیمت ناشی از متغییرهای برون زا مربوط به شبکه ناپایداری برق و محدودیت های دسترسی به گاز بوده است. با این تفاسیر تخلیه حباب ها در شرایط متعادل عرضه و تقاضا نشان می دهد مکانیزم عرضه و تقاضا در بستر بورس کالا هم قیمت ها را واقعی نموده و هم شرایط باثباتی را در بازار ایجاد نموده است.

تجربه پیروز ثبات بازار سیمان در بستر بورس کالا و خارج از دایره سیاست های دستوری و ابلاغی نشان می دهد سیاست گذار اگر اجازه دهد قیمت ها براساس مکانیزم عرضه و تقاضا کشف گردد، قیمت ها واقعی می گردد و بنگاه می تواند با آنالیز شاخص قیمت، هزینه ها، عایدی و سود خود را متعادل کند. دولت ها هم براساس رفتار واقعی بازار، سیگنال صحیحی برای سیاست گذاری و ترسیم نقشه راه دریافت می نمایند.

روزگارمعدن نوشت: در خاتمه اینکه طی روزهای گذشته همان افرادی که در زمان اوج مصرف برق و کمبود سیمان در بازار، چالش های کاهش فراوری را به بورس کالا نسبت می دادند که البته با اعتماد ویژه سیاست گذار به سازوکار بازار، اهداف این افراد مبنی بر بازگشت دوباره قیمت های دستوری و منفعت شخصی آن ها محقق نشد، اما آن ها بار دیگر دست بکار شده اند تا شاید بتوانند بخشی از سودهای شیرین سال های گذشته خود ناشی از تحویل محصول مقرون به صرفه قیمت و دستوری از کارخانه ها و فروش محصول با نرخ های گزاف به مردم را تکرار نمایند که تجربه ماه های گذشته سیمان آنقدر برای فراورینماینده و مصرف نماینده مطلوب بوده که آن ها راه به جایی نخواهند برد.