چرا غربی ها در شیوع کرونا با قحطی روبرو شدند؟ ، تجربه زیاد؛ عامل عبور ایران از مرحله اول بحران - مجله فوتبال دوستان

به گزارش گروه سیاسی خبرنگاران، زهرا مهران راد؛ کرونا ویروس، موجود مشکوکی که به تغییر چهره در زیر میکرسکپ دانشمندان رضایت نمی دهد و حتی اخلاق و رفتار خود را هم به تناسب جغرافیای کشور ها تغییر می دهد مثلا علیرغم اینکه چین یعنی کانون کشف این ویروس تاجدار احتمال ابتلای بچه ها به آن را پائین دانسته بود و این موضوع تا حدودی در ایران هم مصداق داشت، اما در روسیه با دست کشیدن از این رفتار در یک روز 30 کودک را به لیست مبتلایان خود اضافه نمود.

این نوسانات رفتاری تنها به خود کویید 19 منتهی نشد و حکومت ها، دولت ها و مردم در سراسر جهان واکنش های مختلفی در قبال بحران کرونا از خود نشان دادند.

شعار اول آمریکای ترامپ با شیوع کرونا بیش از پیش در حال تحقق است

در اروپا و آمریکا یا همین ترکیه که بیخ گوش خودمان است و خود را مهد فرهنگ و پیشرفت می دانند مردم با کمبود مواد اولیه غذایی و اقلام بهداشتی روبرو شدند. صف های عریض و طویلی پشت در فروشگاه ها برای تهیه این مواد تشکیل شد و بعضا مردم برای تهیه آن عطای فاصله اجتماعی و فرهنگ کرونائی را به لقای آن بخشیدند و به جان هموطن خود افتادند که شاید یک بسته دستمال توالت بیشتر مهیا کنند؛ اما شعار اول آمریکای آقای ترامپ علاوه بر تعداد مبتلایان به کرونا اینجا هم مصداقی دوبار پیدا کرد و خرید اسلحه به صورت حضوری و آنلاین آمریکائی ها، برای حفاظت از جان خود در برابر این زد و خوردها رکورد زد.

در آلمان و البته سایر کشور های قدرتمند اروپا کمبود تجهیزات پزشکی چندان ملموس نبود، اما به ادعای شاهدان عینی مردم برای خرید یک بسته ماکارانی یا آرد قدرت انتخاب ندارند و باید به چندین فروشگاه سر بزنند.

اوضاع در ایران کمی متفاوت است...

نه خوب که فکر می کنم بیشتر از کمی متفاوت است، ایرانی که تا همین چند ماه قبل در حال رایزنی با اروپا بود تا به وسیله کانال اقتصادی اینستکس به وسیله سه کشور اصلی اروپایی یعنی فرانسه، آلمان و انگلیس به جبران بدعهدی آمریکا در خروج از برجام قدری هوا به به فضای اقتصادی کشوربرساند، اما اروپا تعهدات اینستکسی خود را هیچ گاه فراتر از کاغذ اجرا نکرد. حالا در روز های کرونائی سفیر همیشه در صحنه بریتانیا با انتشار عکسی از قفسه های پر از دستمال توالت از رفتار ایرانیان براى هجوم نیاوردن به قفسه دستمال تعجب می کند.

آن هم در شرایطى که هموطنانش در عرض یک ساعت فروشگاه ها را خالى کردند. البته من اگر جای آقای سفیر بودم اینطور توئیت می زدم: شرایط فروشگاه ها در ایران؛ ایرانیانی که همزمان با ویروس کرونا با ویروس تحریم هم می جنگند.

شاید آقای سفیر انتظار داشت با تمام تلاشی که کشور متبوعش به اتفاق فرانسه و آلمان در بی عملی در قبال وعده های اقتصادی در مورد اینستکس انجام دادند، نتایج معکوس در هایپرمارکت های تهران و لندن رخ دهد.

چرا کشور های قدرتمند غربی در زمان شیوع کرونا با قحطی روبرو شدند؟

اساسا کشور ها در شرایط بحران از یک بعد با بحث تامین کالا های بهداشتی و هزینه درمان روبرو هستند و در بعد دیگر بحث تامین مایحتاج اصلی زندگی مردم برایشان مطرح است. در بحث کالا های بهداشتی تامین این قبیل تجهیزات و تامین هزینه های درمانی به شرایط رفاهی آن کشور و اصطلاحا سطح ِِِِول فرستیت برمی شود.

آلمان نمونه کشوری است که از سطح رفاهی متناسبی برخوردار است و در آنجا نقش دولت و مسئولیت آن برای تامین حداقل های مورد نیاز مردم پررنگ است اما چرا این کشور نیز با کمبود مواد غذایی در زمان شیوع کرونا روبرو شد؟

معمولا کشور های سوسیال- دموکرات شرایط بهتری دارند و ول فرستیت تر هستند یعنی خدمات اجتماعی که دولت ها به مردم خود ارائه می دهند از سطح بالایی برخوردار است. بر این اساس نقش بیمه ها نیز در این کشور ها خیلی پررنگ است و دولت ها به دنبال ایجاد بیمه های حمایتی هستند.

در مقابل این حکومت ها، دولت هایی مثل ایالات متحده وجود دارد که در آنجا همه چیز براساس پول محاسبه می شود. اقتصاد آزاد کاملا در جریان است و به ارائه خدمات اجتماعی به مردم عادی معتقد نیستند.

بر این اساس زمانی که آمریکا شکل گرفت تحت تاثیر دو تفکر شمال و جنوب بود براساس تفکر شمال یعنی طرز فکر ترامپ و همفکران او اگر منافع خواص تامین شود، منافع عوام نیز تامین خواهد شد و این شاکله نظام دموکراسی آمریکا بود که اقتصاد آزاد نماد و مصداق این طرز تفکر شد.

براساس این نظریه آن ها که توان کار کردن دارند از منابع بی حد اقتصادی به اندازه کاری که ارائه می دهند، استفاده می کنند اما وقتی از این طرز تفکر پرسیده می شود سهم اقشار آسیب پذیر از این اقتصاد چیست و یا چه فکری برای بیمه این افراد شده است؟ پاسخی برای اقناع وجود ندارد. براین اساس در روبروه با بیماری کرونا کشور هایی مثل آمریکا از لحاظ پزشکی و درمانی با بحران روبرو شدند چون سطح ارائه خدمات اجتماعی به مردم عادی و فقیردر آن کشور پایین بود.

کرونا؛ اقتصاد آزاد را با صاحبان قدرت دست به یقه کرد

شرایط درباره تامین کالا های اساسی قدری متفاوت تر است و به موضوع همکاری های اقتصادی در عرصه بین الملل برمی شود؛ یعنی همان مسئله تنیده شدن اقتصاد کشور ها به یکدیگر و همان داستان WTO و اتصال نیاز های اقتصادی کشور های جهان با یکدیگراست.

مثلا در مورد آلمان که گفته شد مردم این کشور از سطح ارائه خدمات اجتماعی بالایی برخوردار هستند اما در زمان بحرانی مثل کرونا برای تامین نیاز های ابتدایی مردم در مقوله کالا های اساسی و موادغذایی با مشکل روبرو شدند. در اقتصاد آلمان تصمیم بر تمرکز بر تولید کالا های هایتک گرفته شده که ارزش اضافه کرده و سود بالایی دارد و در مقابل کالا هایی مثل دستمال توالت یا انواع میوه و ماکارانی و... از کشور هایی مثل مراکش یا فرانسه وارد می شود و اینگونه آلمان و سایر کشور های بزرگ اروپایی زنجیره تولید خود را زنجیره جهانی قرار دادند؛ فلذا در شرایط بحران این کشور ها برای تامین کالا های اولیه زندگی با مشکل روبرو می شود، چون کشور های صادرکننده این محصولات در زمان بحران مثل بروز بیماری کرونا حاضر به صادرات محصولات اساسی نیستند و مردم خودشان در اولویت می دانند.

البته و براساس نظر بسکمک از کارشناسان نوع فرهنگ و پیشینه کشور ها نیز در این جهت موثر بوده است. تفکر لیبرالیسم که از تفکر اومانیسم نشئت گرفته تفکر قالب این کشورهاست.

منطق اومانیسم حاکم بر اروپا و آمریکا این است که در هر شرایط به فکر خودت باش حتی در این حلقه خانواده خود را نیز در نظر نگیر و اگر پدر و مادر تو روزی پیر یا ناتوان شدند راه حل روبروه با این مشکل رساندن آن ها به خانه سالمندان است؛ براساس این تفکر افراد تنها برای رفاه خود ارزش قائل هستند و این اعتقاد به لذت فردی طبیعتا اعتقاد به درد و بحران فردی را هم به دنبال خواهد داشت وترس از تنهایی نیز در این جوامع بیش از سایر جوامع وجود دارد.

فرهنگ اومانیسمی دلیل عمده خالی شدن فروشگاه ها در اروپا

در اینگونه جوامع وقتی مردم در شرایط بحران به فروشگاه ها حمله کرده و فروشگاه ها را خالی می کنند دو دلیل عمده دارد دلیل اول ارتباط اقتصاد زنجیره ای کشور ها با یکدیگر است و دیگری به پیشینه فکر اومانیسمی و ترس از تنهایی برمی شود؛ براساس همین فرایند شهفرایندانی که حتی آموزش و فرهنگ پایین تری دارند برای حفاظت از جان خود و تامین مواد غذایی رو به اسلحه خریدن می آورند و دولت های آن ها به ماسک دزدی از سایر کشور ها می پردازند.

در فرهنگ اومانیسم رفتار های ناظر بر کمک های داوطلبانه و نومحبت آمیز کاهش می یابد. هر چند دولت های اروپایی سعی می کنند فرهنگ کمک به هم نوع را جا بیندازند، اما اقبال چندانی در گسترش آن وجود ندارد؛ البته سلبریتی ها در این کشور ها برای تبلیغ، کار هایی انجام می دهند، اما هیچ یک از این اقدامات به فرهنگ غالب تبدیل نشده است.

البته تفکر دیگری نیز در اروپا به این شرایط دامن زده و آن تجربه دو جنگ جهانی شکل گرفته در این منطقه است. مردم این خطّه ترس همیشگی از وقوع دوباره جنگ جهانی دارند.

ایران به دلیل تجربه زیاد در بحران، مرحله اول کرونا را پیروز تر از هرکشور دیگری مدیریت کرد

مدیریت بحران اساسا سه مرحله عمده دارد مرحله اول مدیریت فوری، مرحله دوم مدیریت میان مدت و مرحله سوم مدیریت دراز مدت است. در مرحله مدیریت فوری که از اهمیت بالایی برخوردار است، مباحثی، چون فرهنگ کشور ها و اینکه چقدر بنی آدم را اعضای یک پیکر بدانند و از فرهنگ اومانیسمی فاصله داشته باشند موثر و تعیین کننده است.

مسئله بعدی در مرحله مدیریت فوری ممارست وتجربه هر کشور در بحران است کشوری مانند ایران که در طول سال درگیر بحران های مختلفی از جمله سیل، زلزله، بحران های خیابانی و ترور بزرگان کشور است و در این جهت ید طولا و تجربه خوبی برای مدیریت بحران دارد کمتر ار جانب مردم و مسئولین در زمان بحران خود را می بازد و همه به خوبی یاد گرفته اند که بحران را در روز های اولیه چه طورمهارکنند.

جدی ندریافت بحران توسط مردم، مشکل اصلی کشورهای در گیر با بحران

البته مسئله ای که در چنین جوامعی وجود دارد این است که دولت ها سخت تر می توانند مردم آن کشور را قانع کنند که مثلا شرایط بروز کرونا خطرناک است آن را جدی بگیرید و لطفا در خانه بمانید، همه این ها به قابلیت مدیریت بحران دولت در کوتاه مدت کمک خواهد کرد.

در مقوله مدیریت بحران در مرحله میان مدت بحث حمایت از کسب وکار های خرد و جلوگیری از بیکاری آن ها اهمیت دارد اگر این بحران زیاد طول بکشد متاسفانه این کشور های فقیر هستند که علی رغم قلب مهربان و روحیه نوع محبت آمیز شان آسیب پذیری جدی خواهند یافت، چون تاب آوری اقتصادی در این کشور ها کم است ودر چنین شرایطی کسب و کار ها از رونق می افتد و بیکاری زیاد می شود و به تبع آن احتمال عدم امکان تامین کالا ها نیز وجود دارد.

سخت شدن مدیریت بحران به دلیل تاب آوری پایین اقتصادی به اضافه تحریم

براین اساس اگر به مسئله تاب آوری پایین اقتصادی معضلی مانند تحریم هم اضافه شود شرایط سخت تر و غیرقابل تحمل تر خواهد شد و دیگر نمی توان به آن صاحب خانه یا صاحب مغازه که تنها منبع درآمدش اجاره ای است که دریافت می کند گفت بیشتر از یکی دو ماه از دریافت اجاره خود چشم پوشی کند و آن مستاجر هم طبیعتا به دلیل رکود کسب و کار قادر به پرداخت اجاره بها نیست.

این شرایط همه کسب و کار ها به ویژه کسب و کار های خرد را با مشکل روبرو می کند از پیک موتوری گرفته تا کارگر روزمزد یا آن کسی که طاق پارچه را از بازار حمل می کند، البته در کشور هایی که تاب آوری اقتصادی بالایی دارند و با مشکل تحریم هم روبه رو نیستند از مردم حمایت های معیشتی صورت می گیرد، اما دراقتصادی مثل آمریکا که اساسا اعتقادی به حمایت از فقرا ندارد؛ هیچ قانونی برای حمایت از اقشار ضعیف و آسیب دیده از بحران موجود نیست.

در مرحله مدیریت دراز مدت بحران، اثر کرونا در اقتصاد جهانی در دراز مدت مورد بررسی قرار می گیرد و میدان جنگ و رقابت ابر قدرت های بزرگ اقتصادی از جمله چین و آمریکا خواهد بود.

اما آنچه این روز ها بیش از هر چیز مهم به نظر می رسد این است که ما ایرانیان به عنوان ملتی با پیشینه چندهزار ساله و برخورداری از تربیتی اسلامی نه تنها دستگاه اکسیژن را از سالمندان خود دریغ نمیکنیم، نه تنها فوت شدگان بر اثر کرونا را در گور های دسته جمعی و آن هم به اجبار توسط زندانیان خاک نمی کنیم، بلکه کادر درمانمان همچون سربازان خط مقدم جبهه ها عاشقانه در میدان حاضر می شوند و جان و سلامت خود مایه می گزارند.

طلبه های جهادگر مجاهدانه و علی رغم فتوای مراجع مبنی بر عدم نیاز به شستشوی این فوت شدگان آنها را غسل داده و بر اساس دستورات دین مبین اسلام در تکریم جنازه مسلمان مومن از هیچ خدمتی فروگزاری نمی کنند، اینجا مردم داوطلبانه کارگاه های خیاطی خود را تبدیل به کارگاه های دوخت تجهیزات پزشکی می کنند تا کادر درمان برای حضور بر بالین بیماران کرونایی کیسه زباله برتن نکنند، اینجا علی رغم همه تحریم های وحشیانه کسی تجهیزات تاریخ مصرف گذشته به بیماران نمی دهد.

اما اینجا ما فقط یک کار اشتباه را خوب انجام می دهیم شاید بهتر از هرجای دیگر و آن خود تحقیری است اینکه مرغ همسایه را در هر شرایطی غاز می دانیم، گریه نخست وزیر کانادا برای دوست 54 ساله اش در سال 2017 را دست به دست می کنیم و بدون اینکه خوب گوش کنیم وبشنویم؛ جناب ترودو برای چه اشک می ریزد و کپشن می زنیم کاش ما به جای مردم کانادا بودیم؛ البته که مسائل و کاستی ها وجود دارد و البته که باید با همت و یا علی گفتن رفع شود، اما نه به قیمت نادیده دریافت این همه حرکت مجاهدانه در بین اقشار مختلف که قطعا در لیست بلند بالای افتخارات این ملت و حافظه جهان ثبت و ضبط خواهد شد کاش دستاورد های ما در روبروه ناجوانمردانه با کرونا بهانه ای باشد برای دوری از خود تحقیری.