دلایل پایین بودن کراتینین خون چیست؟ - مجله فوتبال دوستان

خبرنگاران | سرویس سلامت - یکی از آیتم های مورد اندازه گیری در خون که در اکثرا در برگه آزمایش های خون می بینیم کراتینین است (گاهی آن را با کراتین اشتباه می گیرند). ممکن است کراتینین خون ما نسبت به بازه نرمالی که خود آزمایشگاه جلویش نوشته است کمتر باشد، اما وقتی برگه آزمایش را نشان دکتر می دهیم چیزی به ما نمی گوید و آخرش هم نمی فهمیم پایین بودن کراتینین خون ما ناشی از چیست. با خواندن این مقاله به این سوالتان پاسخ داده خواهد شد.

کراتینین چیست؟

کراتینین ماده ای است که به هنگام سوخت و ساز در ماهیچه ها، در خون آزاد می شود و بخاطر اینکه این پروتئین سمی بوده و جزو مواد زائد بدن به حساب می آید، توسط کلیه ها از بدن دفع می شود. دفع کراتینین بوسیله ادرار صورت می گیرد.

در واقع کراتین موجود در ماهیچه ها بدون کاتالیزور دهیدراته شده و به کراتینین تبدیل می شود. (کراتین که می توان گفت منبع انرژی ماهیچه است، اول در کبد ساخته شده و سپس به ماهیچه ها منتقل می شود). کراتینین بیشتر از ماهیچه های اسکلتی فراوری شده و از آنجایی که هر شخص توده عضلانی ثابت و خاص خودش را دارد، مقدار فراوری کراتینین در بدن هر شخص یک عدد ثابت است. اما بطور کل روزانه 2 درصد کراتین بدن به کراتینین تبدیل می شود.

نکته جالب توجه در خصوص کراتینین این است که چون فقط و فقط به وسیله کلیه ها دفع می شود، ملاک خوبی برای سنجش کارکرد کلیه هاست. هر گاه کارکرد کلیه ها کاهش پیدا کند برای نمونه در مواردی که یکی از کلیه ها از بدن خارج می شود، سطح کراتینین خون افزایش می یابد (چون اعضایی که کراتینی را دفع می کردند از دو تا به یکی کاهش یافته اند.)

پایین بودن کراتینین خون

پایین بودن کراتینین خون به ندرت پیش می آید، اما این موضوع می تواند نتیجه شرایط خاصی باشد که موجب کاهش حجم عضلانی می شود. مثلا سوءتغذیه، کاهش وزن شدید و بیماری طولانی مدت می توانند باعث کاهش حجم توده عضلانی شده و سپس سطح کراتینین خون را نیز کاهش دهند. افرادی که رژیم گیاه خواری دارند نیز کراتینین پایین تری نسبت به بقیه دارند. اما در مجموع پایین بودن کراتینین خون اتفاق نگران نماینده ای نیست. آنچه بیشتر نگران نماینده است بالا بودن آن است.

بیشتر بخوانید: از کار افتادن کلیه + علت، علائم و راه های درمان

البته از قلم نیاندازید که به محدوده های طبیعی آزمایشگاه های مختلف توجه داشته باشید، چون ممکن است واحد های نمونه گیری آن ها متفاوت باشند.

مثلا واحدی که در آمریکا مورد استفاده است: mg/dl است؛ و شما برای تبدیل آن به واحد بین المللی که میکرو مول بر لیتر است باید مقدار کراتینین را در عدد 88 ضرب کنید. بنابراین کراتینین 2mg/dl برابر همان 176 میکرو مول بر لیتر است.

بالا بودن کراتینین خون

سطوح کراتینین خون شما ممکن است به دلایلی کمی بالا یا بالاتر از حد طبیعی باشد، این دلایل عبارتند از:

• انسداد در سیستم ادراری
• رژیم غذایی پر پروتئین
• کمبود آب
• مسائل کلیوی، مانند آسیب به کلیه یا عفونت
• کاهش جریان خون به کلیه ها به علت شوک، نارسایی احتقانی قلب یا عوارض دیابت

بیشتر بخوانید: 18 علت بالا رفتن کراتین خون و روش های درمانی آن ها

مقدار معمول کراتینین

مقدار معمول کراتینین در بزرگسالان 1 میلی گرم در دسی لیتر است. در بچه ها که ماهیچه های کمتری دارند، این اندازه باید 2/ 0 باشد. محدود طبیعی کراتینین در خانم ها میان 1/1-5/0 و در مردان 1.2-6/0 میلی گرم در دسی لیتر خون است. مردان کراتینین بیشتری در خون شان دارند، چون توده های ماهیچه ای بیشتری دارند. جوانان پرکار (وزنه بردار)، بالغین در میانسالی، افرادی که یک کلیه دارند، افرادی که دچار کمبود مایعات بدن شده اند یا بعضی اختلالات خونی (که در آن گلبول های قرمز به مقدار زیادی تخریب شده و از بین می فرایند) کراتینین بیشتری در خون شان وجود دارد. برعکس در افراد مسن اندازه کراتینین بخاطر کاهش توده عضلانی بدن کمتر است.

به طور کلی سطوح کراتینین در یک رژیم غذایی نرمال ثابت است، ولی ممکن است در افرادی که رژیم پر گوشت و پر پروتئین مصرف می نمایند، حدود 10 الی 30 درصد بالاتر باشد. در صبح ها هم کمترین مقدار کراتینین و در شب ها بیشترین مقدار آن در خون وجود دارد.

مقدار کراتینین را هم به وسیله آزمایش خون و هم به وسیله جمع آوری ادرار در یک دوره 24 ساعته می توان اندازه گیری کرد.

آزمایش کراتینین خون معمولا همراه با چند آزمایش دیگر از جمله آزمایش نیترات اوره خون (BUN) و پانل متابولیسم پایه (BMP) یا پانل متابولیسم جامع (CMP) انجام می گیرد.

این آزمایش ها همراه با آزمایشات بالینی معمول انجام می شوند تا به تشخیص بیماری های خاص و آنالیز مسائل مربوط به عملکرد کلیه شما یاری نمایند.

سخن آخر

شما همواره نتایج آزمایش هایتان را به پزشک نشان دهید و از او بخواهید تا با دقت آن را آنالیز کند. یک قضاوت خودسرانه بر مبنای اعداد و ارقام درج شده توسط آزمایشگاه بعنوان بازه نرمال می تواند باعث شود مسئله ای را نادیده گرفته یا بی جهت نگران شویم.

آیا شما تا به امروز متوجه پایین بودن کراتینین خون خود شده اید؟ پزشک تان درمورد این موضوع به شما چه توضیحی داده است؟ لطفا آن را با ما و سایر کاربران خبرنگاران در میان بگذارید.

منبع: setare.com