طرز تهیه قطاب کرمانی بدون تخم مرغ
به گزارش مجله فوتبال دوستان، قطاب کرمانی یا قطاب پسته، یکی از خوش عطرترین و خوش طعم ترین شیرینی های سنتی ایرانه که اصالتش به شهر کرمان برمی گرده. این شیرینی مغزدار با ترکیبی از پسته، بادام، هل و گلاب، طعم خاص و دلنشینی داره که کمتر کسی می تونه در برابرش مقاومت کنه. کرمانی ها معمولا قطاب رو به عنوان سوغات یا پذیرایی در مراسم خاص تهیه می کنن و هم به صورت پخته و هم سرخ شده درست می شه. طرز تهیه قطاب کرمانی شاید در نگاه اول سخت به نظر بیاد، ولی با یه کم دقت و حوصله، می تونید توی خونه یه قطاب اصیل و خوشمزه درست کنید. توی این مقاله از در مراحل تهیه این شیرینی خوشمزه و رازهای پخت و خوشمزه شدنش رو بهتون یاد میدیم.

طرز تهیه قطاب کرمانی در یک نگاه
برای تهیه قطاب کرمونی، ابتدا مواد اولیه رو از یخچال بیرون بیارین تا به دمای محیط برسن. ماست و جوش شیرین رو مخلوط کنین و کنار بذارین تا کمی پف کنه. روغن جامد رو با همزن بزنین تا روشن و حجیم بشه، بعد مخلوط ماست رو اضافه کنین و آرد رو کم کم بیفزایین تا خمیر منسجم بشه. خمیر رو نیم ساعت داخل یخچال بذارین تا استراحت کنه.
مواد میانی رو با پودر مغزها، هل و گلاب ترکیب و گلوله هایی حدود 15 گرم درست کنین. خمیر رو باز کنین، مواد میانی رو وسطش بذارین و لبه ها رو ببندین و فرم بدین. قطاب ها رو توی فر با دمای 180 درجه سانتی گراد حدود 15 تا 20 دقیقه بپزین. بعد از سرد شدن، قطاب ها رو توی پودر قند بغلتونین و با پودر پسته یا گل محمدی تزئین کنین.
شما می تونین مقدار مواد و جزییات طرز تهیه قطاب کرمانی ترد و خوشمزه خانگی به صورت مرحله ای رو توی این مقاله بخونین.
مواد اولیه برای تهیه برای خمیر قطاب کرمانی به روش قنادی
مواد اولیه | مقدار مورد احتیاج |
آرد سفید | 180 گرم (1 و 1/4 لیوان فرانسوی |
روغن جامد | 100 گرم (نصف لیوان فرانسوی دسته دار) |
ماست | 100 گرم (نصف لیوان فرانسوی دسته دار) |
جوش شیرین | نوک قاشق چای خوری |
مواد اولیه برای تهیه برای مواد میانی قطاب کرمانی قدیمی
مواد اولیه | مقدار مورد احتیاج |
پودر پسته | 100 گرم (3/4 لیوان فرانسوی دسته دار) |
پودر بادام | 20 گرم (2 قاشق غذاخوری) |
پودر گردو | 30 گرم (3 قاشق غذاخوری) |
پودر نارگیل | 20 گرم (2 قاشق غذاخوری) |
هل (پودر شده) | 1 یا 2 قاشق غذاخوری |
گلاب | 1 و نیم قاشق غذاخوری |
پودر قند برای تزیین | به مقدار لازم (حدود نصف لیوان) |
مقدار کالری قطاب کرمانی در هر عدد: حدود 120 کالری
مدت زمان آماده سازی و استراحت مواد اولیه: 45 دقیقه
مدت زمان مورد احتیاج برای پخت قطاب کرمانی: 20 دقیقه
مراحل طرز تهیه قطاب کرمانی بدون تخم مرغ
شیرینی قطاب کرمانی را مثل رو به راحتی می تونین توی آشپزخونه تون آماده کنین. کافیه مرحله به مرحله طرز تهیه قطاب کرمانی رو به روش زیر که همون رسپی قطاب کرمانی قدیمی با ماست و روغن هست رو ادامه بدین.
مرحله اول: مواد رو از یخچال بیرون بیارین
اول از همه، همه مواد اولیه رو از یخچال بیرون بیارین و بذارین توی دمای محیط بمونن. این کار باعث می شه بافت خمیرتون بهتر بشه و موقع شکل دادن ترک نخوره. مخصوصاً روغن و ماست باید کاملاً هم دما با محیط باشن تا خوب با هم ترکیب بشن.
مرحله دوم: ماست و جوش شیرین رو مخلوط کنین
ماست و جوش شیرین رو توی یه ظرف کوچیک با هم مخلوط کنین و کنار بذارین. چند دقیقه ای که بمونه، آغاز می کنه به واکنش دادن و کمی پف می کنه. این مرحله باعث می شه خمیرتون لطیف تر بشه و موقع پخت یا سرخ کردن، بافت خوبی پیدا کنه.
ماست و جوش شیرین رو به صورت اینترنتی و از فروشگاه های می تونین خریداری کنین.
مرحله سوم: روغن جامد رو با همزن بزنین
حالا روغن جامد رو داخل یه کاسه بریزین و با همزن برقی آغاز کنین به زدن. چند دقیقه بزنین تا رنگش روشن بشه و بافتش سبک و حجیم بشه. این مرحله خیلی مهمه، چون تأثیر مستقیم روی لطافت نهایی قطاب داره. بعد از اینکه روغن خوب زده شد، مخلوط ماست و جوش شیرین رو بهش اضافه کنین و دوباره هم بزنین تا کاملاً یکدست بشه.
روغن جامد رو از فروشگاه های به صورت خرید حضوری یا اینترنتی می تونین تهیه کنین.
مرحله چهارم: خمیر قطاب رو درست کنین
توی این مرحله از طرز تهیه خمیر قطاب کرمانی، آرد رو کم کم اضافه کنین و با نوک انگشت آغاز کنین به جمع کردن خمیر. احتیاجی نیست زیاد ورز بدین، فقط تا وقتی که خمیر منسجم بشه و به دست نچسبه. وقتی خمیر آماده شد، اونو داخل یه نایلون بذارین یا با سلفون بپوشونین و به مدت 30 دقیقه داخل یخچال بذارین تا استراحت کنه. این استراحت باعث می شه خمیر موقع باز کردن ترک نخوره و راحت تر فرم بگیره.
برای خرید آرد می تونین از فروشگاه های به صورت خرید اینترنتی و حضوری اقدام کنین.
مرحله پنجم: مواد میانی قطاب رو آماده کنین
اگه مغزها رو به صورت پودر آماده ندارین، اول پسته، بادام، گردو و نارگیل رو جداگانه آسیاب کنین تا به شکل پودر دربیاد. بعد همه رو داخل یه کاسه بریزین و خوب با هم مخلوط کنین تا ترکیب یکنواختی داشته باشین. پودر هل رو به مخلوط اضافه کنین تا عطر دل انگیزی به مواد میانی بده. هل یکی از اون ادویه هایی یه که طعم قطاب رو خاص و سنتی می کنه، پس حذفش نکنین.
مرحله ششم: خمیر میانی قطاب رو درست کنین
حالا گلاب رو کم کم اضافه و با دست آغاز به ورز دادن مواد کنین. گلاب باید به مقدار ای باشه که مواد حالت خمیری پیدا کنن و بشه راحت ازشون گلوله درست کرد. اگه خیلی خشک بود، کمی دیگه گلاب اضافه کنین؛ اگه خیلی شل شد، کمی پودر مغزها اضافه کنین تا تنظیم بشه. از این مواد، گلوله هایی حدود 15 گرم درست کنین. می تونین با ترازو مقدار بگیرین یا با چشم حدودی در نظر بگیرین. این گلوله ها قراره وسط خمیر قرار بگیرن، پس خیلی بزرگ یا خیلی کوچیک نباشن.
مرحله هفتم: قطاب ها رو فرم بدین
بعد از اینکه خمیر استراحت کرد، ازش تکه هایی هم مقدار بردارین. با وردنه اون ها رو باز کنین؛ نه خیلی ضخیم که سنگین بشه، نه خیلی نازک که پاره بشه. یه ضخامت میانه که بشه راحت باهاش کار کرد. می تونین خمیر رو باز کنین و با دهانه کاسه، به صورت گرد، دربیارین.
مرحله هشتم: مایه میانی رو توی خمیر بذارین
گلوله مواد میانی رو وسط هر تکه خمیر بذارین و لبه های خمیر رو روی هم بیارین و خوب ببندین. می تونین با انگشت فشار بدین یا از چنگال استفاده کنین تا لبه ها فرم بگیرن و ظاهر زیبایی داشته باشن. اگه دوست دارین، می تونین بهشون فرم نیم دایره ای یا هلالی بدین. اینجا کاملاً دست خودتونه و می تونین خلاقیت به خرج بدین. حتی می تونین از قالب های شیرینی پزی هم استفاده کنین.
مرحله نهم: قطاب ها رو در فر بپزین
برای پخت قطاب کرمانی در فر، اول فر رو با دمای 180 درجه سانتی گراد گرم کنین. قطاب ها رو داخل سینی فر بچینین. اگه از کاغذ روغنی استفاده کنین، احتیاجی به چرب کردن سینی نیست. بعد قطاب ها رو به مدت 15 تا 20 دقیقه داخل فر بذارین تا کمی طلایی بشن. مراقب باشین زیادی نپزن که خشک نشن.
مرحله آخر: قطاب کرمانی را تزیین و سرو کنید
وقتی قطاب ها هنوز گرم هستن، اونا رو داخل پودر قند () بغلتونین تا ظاهرشون زیبا و طعمشون شیرین تر بشه. این مرحله هم تزئینیه و هم طعمی، پس حذفش نکنین. اگه بخواین ظاهرشون خاص تر بشه، می تونین روشون کمی پودر پسته یا گل محمدی خشک بریزین. این کار هم رنگ و لعاب قشنگی به قطاب ها می ده و هم عطر سنتی ایرانی رو کامل می کنه.
دستور تهیه قطاب کرمانی به روش سرخ کردن در تابه
اگه ترجیح می دین قطاب ها رو سرخ کنین، روغن رو بعد از آماده کردن قطاب ها و فرم دادنشون، داخل یه قابلمه یا تابه بریزین و بذارین خوب داغ بشه. بعد قطاب ها رو با شعله میانه سرخ کنین تا رنگشون طلایی و خوش رنگ بشه. بعد از سرخ شدن، اونا رو روی دستمال آشپزخانه بذارین تا روغن اضافی شون گرفته بشه.
روش تهیه قطاب در سرخ کن بدون روغن (ایر فرایر)
برای پخت قطاب در سرخ کن بدون روغن (ایر فرایر)، بعد از آماده سازی خمیر و مواد میانی طبق دستور اصلی، قطاب ها رو فرم بدین و داخل سبد دستگاه بچینین. کف سبد رو می تونین با کاغذ روغنی مخصوص یا کمی اسپری روغن بپوشونین تا نچسبن. دستگاه رو روی دمای 160 تا 180 درجه سانتی گراد تنظیم کنین و قطاب ها رو به مدت 15 تا 20 دقیقه بپزین.
بهتره بعد از 10 دقیقه قطاب ها رو چک کنین و در صورت احتیاج اونها رو بچرخونین تا دو طرفشون یکنواخت طلایی بشه. بعد از سرد شدن، قطاب ها رو توی پودر قند بغلتونین و در صورت تمایل با پودر پسته یا گل محمدی خشک تزئین کنین. این روش باعث می شه قطاب ها سبک تر و سالم تر باشن، بدون اینکه از طعم سنتی فاصله بگیرن.
نکات مهم در طرز تهیه قطاب کرمانی
- برای رسیدن به بافت و طعم قطاب بازاری، مواد اولیه رو با ترازو مقدار گیری کنین؛ مخصوصاً آرد و روغن که تأثیر زیادی روی بافت خمیر دارن.
- موقع زدن روغن با همزن، حتما دورگیری کنین تا همه قسمت ها خوب مخلوط بشن و بافت روغن کاملاً سبک و حجیم بشه.
- بعد از آماده سازی خمیر، باید اون رو حداقل 30 دقیقه در یخچال بذارین تا موقع فرم دادن ترک نخوره و راحت باز بشه.
- موقع باز کردن خمیر، ضخامتش حدود 3 میلی متر باشه؛ نه خیلی نازک که پاره بشه، نه خیلی ضخیم که سنگین بشه
- گلاب رو کم کم اضافه کنین تا مواد میانی حالت خمیری پیدا کنن؛ اگه خیلی شل شد، کمی پودر مغزها اضافه کنین تا تنظیم بشه.
- گلاب زیاد یا کم، یا استفاده نادرست از هل و مغزها می تونه طعم قطاب رو تحت تأثیر قرار بده. باید مواد میانی حالت خمیری داشته باشن و عطر هل غالب باشه ولی زننده نباشه.
- لبه های خمیر قطاب رو خوب بچسبونین تا موقع پخت باز نشن. می تونین از قالب، چنگال یا حتی لیوان برای فرم دهی استفاده کنین.
- فر رو از قبل با دمای 180 درجه سانتی گراد گرم کنین و قطاب ها رو حدود 15 تا 20 دقیقه بپزین تا طلایی بشن. مراقب باشین زیادی نپزن که خشک نشن.
- بهتره پودر قند رو وقتی قطاب ها هنوز کمی گرم هستن روشون بپاشین تا بهتر بچسبه و ظاهر مجذوب کننده تری بده. البته نباید وقتی خیلی داغ هستن بهشون پودر قند بزنین چون ذوب میشن.
- اگر لبه های خمیر خوب چسبونده نشن یا مواد میانی بیش از حد باشه، قطاب موقع پخت باز می شه. استفاده از چنگال یا فشار انگشت برای بستن لبه های خمیر قطاب توصیه می شه.
- اگر خمیر قطاب بیش از حد ورز داده بشه یا آرد زیاد استفاده بشه، بافت قطاب خشک و سفت می شه. خمیر باید فقط تا حد انسجام ورز داده بشه.
- در طرز تهیه قطاب کرمانی در فر یا سرخ کن، اگر قطاب ها خیلی نزدیک به هم چیده بشن یا دما درست تنظیم نشه، ممکنه برخی ها خام بمونن و برخی ها بسوزن. چیدن با فاصله و چک کردن در نیمه پخت خیلی یاری می کنه.
دلایل ترک خوردن خمیر قطاب کرمانی و راه چاره ها
- اگر آرد بیش از حد اضافه بشه یا خمیر خوب استراحت نکنه، بافتش خشک و شکننده می شه و موقع پیچیدن یا پخت ترک می خوره.
راه چاره: آرد رو کم کم اضافه کنین تا فقط خمیر جمع بشه؛ خمیر باید نرم، لطیف و کمی چسبنده باشه. فراموش نکنین که خمیر حدود 30 تا 60 دقیقه استراحت کنه.
- خمیر نازک نمی تونه رطوبت مواد میانی رو تحمل کنه و در حین پخت یا سرخ شدن می ترکه.
راه چاره: ضخامت خمیر باید حدود 3 تا 4 میلی متر باشه. پس از وردنه زیاد استفاده نکنین.
- اگر فر خیلی داغ باشه یا روغن بیش از حد داغ بشه، سطح خمیر سریع سفت می شه ولی داخلش هنوز نپخته می مونه. همین موضوع باعث ترک خوردن قطاب می شه.
راه چاره: دمای مناسب فر بین 170 تا 180 درجه سانتی گراد و روغن باید میانه داغ باشه.
- مواد زیاد داخل قطاب باعث فشار داخلی و ترک خوردن یا باز شدن خمیر می شه.
راه چاره: حدود 1 قاشق چای خوری مواد برای هر قطاب کافیه و لبه ها باید خوب چسبونده بشن.
- اگر لبه های خمیر قطاب به خوبی به هم نچسبن، قطاب موقع پخت باز می شه یا ترک می خوره.
راه چاره: لبه های خمیر رو با نوک انگشت مرطوب کنین و فشار بدین. استفاده از چنگال هم یاری می کنه.
نکات نگهداری از قطاب کرمانی
- بعد از سرد شدن کامل قطاب ها، اون ها رو داخل ظرف درب دار یا جعبه شیرینی نگهداری کنین تا از ورود هوا و رطوبت جلوگیری بشه و بافتشون نرم بمونه.
- اگر قطاب ها رو با پودر قند تزئین کردین، بهتره بین لایه ها کاغذ روغنی بذارین تا پودر قند به هم نچسبه و ظاهرش حفظ بشه.
- در هوای گرم یا فصل تابستان، می تونین قطاب ها رو داخل یخچال نگهداری کنین. فقط قبل از مصرف اجازه بدین به دمای محیط برسن تا طعم و بافتشون بهتر بشه.
- برای نگهداری طولانی مدت، قطاب ها رو در ظرف مناسب فریز کنین. موقع مصرف، چند ساعت قبل از سرو از فریزر خارج کنین تا یخ زدایی بشن و بافتشون حفظ بشه.
- قطاب کرمانی رو در جای خشک و خنک نگهداری کنین. نور مستقیم یا رطوبت باعث تغییر رنگ و طعم شیرینی می شه.
- قطاب کرمانی به خاطر نداشتن تخم مرغ در خمیر، ماندگاری خوبی داره و به شرط رعایت شرایط درست نگهداری، تا چند هفته قابل نگهداریه.
فوت و فن های خوشمزه شدن قطاب کرمانی
1- آیا می تونم از کره به جای روغن جامد استفاده کنم؟
بله. ولی روغن جامد باعث تردتر شدن خمیر می شه. استفاده از کره طعم لطیف تری به قطاب می ده اما ممکنه بافت اون کمی نرم تر بشه.
2- چه موادی برای لایه میانی قطاب کرمانی مناسبه؟
می تونین از ترکیب دلخواهی مثل پودر نارگیل، پسته، بادام، گردو، یا حتی شکلات استفاده کنین. فقط باید با گلاب یا عسل کمی خمیری بشه تا راحت فرم بگیره.
3- فرق قطاب کرمانی با قطاب یزدی چیه؟
قطاب کرمانی معمولا با مغز پسته، بادام یا گردو تهیه می شه و طعم هل، دارچین و گلاب در اون برجسته تره. در حالی که قطاب یزدی بیشتر با مغز گردو و در مقدار های کوچک تر تهیه می شه و معمولا با پودر قند پوشیده می شه.
منبع: افق کوروش